Фото: МЦРИАП РК
Ұлы Жеңіске 79 жыл!
Біз-бақытты ұрпақпыз. Бүгінгі бақытты өмірге жеткеніміз Ұлы Отан соғысында отанымызды қорғаған аға ұрпақтың, ардагерлеріміздің арқасы.
Соншама жыл өтсе де ешкім де, еш нәрсе де ұмытылмады, ұмытылмайтынын да кейінгі ұрпақ дәлелдеп отыр.
Бұл мерекенің құндылығы мен қымбаттығы да осыдан.
Осы бақытымызды, шаттық күндерімізді бағалай білейік!
Еліміз гүлдене, көркейе берсін!
Сол сұрапыл соғысқа қатысып, Ұлы Жеңісті алып берген әрі ерен еңбегімен соңынан өшпес із қалдырған әкелері мен аталары туралы Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі қызметкерлерінің жазбаларын назарларыңызға ұсынамыз.
ӘКЕМ, АЯУЛЫМ АРДАҚТЫМ!
Соғыс лаңы кімді жылатпады дейсіз, әрі елімізде сол соғыс зардабын сезінбеген жанұя жоқтың қасы. Ұлы Жеңістің 79 жылдық мерекесі қарсаңында осы күнді көре алмай кеткен әкем жайлы жазуды жөн көрдім.
Менің әкем Ұлы Отан соғысының ардаргері және екінші топтағы мүгедегі Әлменбетов Кәкіман 1923 жылы Ұлытау облысының сол кездегі Қарсақпай ауданы Сарысу колхозында дүниеге келген.
Ел басына қауіп-қатер төнген қиын кезеңде Ұлытау облысы Қарсақпай ауданына (қазіргі Ұлытау ауданы) қарасты Сарысу, Аралтөбе, Жетіқоңыр ауылдарынан майданға 150-ден астам адам аттанған екен. Сол азаматтардың ішінде Отан қорғау үшін майданға менің әкем да аттаныпты.
Ұлы Отан соғысында атам бірінші Украина майданынының 336-дивизиясының 1130-атқыштар полкінде Отан үшін от кешіп елін жерін ерлікпен қорғауға ат салысты. Ұлы Жеңісті жақындату жолындағы жауға қарсы кезекті бір сұрапыл шайқас кезінде Берлин қаласына 250 шақырым қалғанда 1945 жылдың 29 наурызында ауыр жарақат алып госпиталға түседі.
Әкемнің айтуы бойынша: «1945 жылдың 29 наурызында кезекті бір шабуыл кезінде, оң жағымнан бір солдаттың ауыр жарақат алғаннан жанұшыра айқайлаған дауысы естілді, соған басымды бұрып қарағаным сол еді, сол кезде маған да оқ тиіп жарақаттаныппын. Есімді жиып, көзімді ашсам Николай атты майдандас жолдасым мені сүйретіп бір шұңқырға әкеліп тұр екен. Ол маған жарақатың ауыр, бірақ өлмейсің, елге ораласың деп, менімен қоштасып әрі қарай шабуылға кете берді, одан кейін мен оны көрген жоқпын. Оқ сол жақ жағымнан тиіп, тістерімді, оң жақ сүйегімді сындырып, оң жақ иығымнан тесіп өтіпті».
Содан, әкем Кисловодск қаласында госпиталде 7 ай жатып емделіп 1945 жылдың қазан айында көптеген майдандастары секілді соғыстан елге мүгедек болып оралады. Елге келгеннен соң бейбіт еңбекке араласып, еліміздің өркендеуіне өз үлесін қосты.
Әкем 1946 жылдан 1948 жылға дейін қолхоз құрылысында еңбек етті. 1948 жылдан 1955 жылға дейін ауылдық кеңестің хатшысы болды. 1955 жылдан 1963 жылға дейін зоттехник, ферма меңгерушісі болып қызметтер атқарды. Ал, 1963 жылдан зейнеткерлікке шыққанша, яғни 1979 жылға дейін колхоз, совхоз да ауыл шаруашылығының әр түрлі саласында еңбек етті. Еңбек еткен жылдарында ауылдық кеңестің алты рет депутаты болды.
1941-1945 жылдарғы Ұлы Отан соғысында көрсеткен ерліктері үшін әкем «Бірінші дәрежелі Отан соғысы» орденімен, «1941-1945 жылғы Ұлы Отан соғысында фашистік Германияны жеңгені үшін», «Кеңес Одағының Маршалы Г.К. Жуков мерекелік медалі», «Ұлы Отан соғысы кезіндегі ерен еңбегі үшін», «КССР Қарулы күштеріне 50, 70 жылдық», «Ұлы Отан соғысының 20,30,40,50 жылдығы мерекелік медалдарымен және және бейбіт өмірдегі қажырлы еңбегі үшін «Тың жерлерді игеру мерекелік медалі» сонымен қатар, бірнеше мақтау қағаздары және алғыс хаттармен марапатталды.
Әкем мен анам екеуі үш ұл, екі қызды тәрбиелеп өсіріп жеткізді. Балаларының бәріне де жоғары және арнаулы орта білім беріп ешкімнен кем қылмай өсірді. Бүгінде немерелері де ер жетіп жоғарғы оқу орындарын бітіріп қоғамның әр түрлі салаларында еңбек етіп жүр.
Ұлы Отан соғысының ардагері әкем 1997 жылы жетпіс бес жасында Жезқазған қаласында қайтыс болды.
Біздер ұрпақтары әкеміздің сол әділетті соғыстың қатал жылдарында Отан қорғаушылардың белсенді қатарында болғанын мақтан тұтамыз.
Менің әкем және әкем сияқты соғысқа қатынасқан көптеген майдангерлер қазір арамызда жоқ. Мен әкеме және басқа да Ұлы Жеңістің 79 жылдығын көре алмай кеткен майдангер ата-әжелерімізге жатқан жерлеріңіз жайлы, топырақтарыңыз торқа болсын деп айта отырып, Сіздердің ерліктеріңіз біздің ұрпақтарыңыздың мәңгі есінде дегім келеді.
Сонымен қатар, бүгінде арамызда жүрген соғыс ардагерлерін және бүгінгі бейбіт күнді жақындатуға зор үлес қосқан тың еңбеккерлерін осы Ұлы Жеңістің 79 жылдық жарқын мерекесімен шын жүректен құттықтаймын.
Әлменбетов Ғарифолла Кәкіманұлы
Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі Телекоммуникациялар комитеті Байланыс саласындағы тарифтерді талдау және реттеу басқармасының бас сарапшысы
Әкешім асқар тауым – мәңгі есімде
Менің әкем Қалиасқар Мұқашев 1915 жылы 15-ші тамызда Солтүстік Қазақстан облысы, Ленин ауданы, Қарағай ауылында туған.
Ауыл молласынан хат танып, кейіннен өздігінен сауатын ашып білім алған. Бала кезінен колхозда мал бағу, егін егу жұмыстарына араласып, еңбек етті.
1941 жылы Ұлы Отан соғысы басталғанда елмен қатар соғысқа аттанады. Соғыстың басынан аяғына дейін қатысып Венгрияға дейін барған.
Қан майданда оң қолынан жарақат алып, елге оралды. Өмір бойы ІІІ топтағы мүгедек болса да, елге қызмет етті.
Ұлы Отан соғысындағы ерлігі үшін ІІІ дәрежелі «Даңқ» орденімен, Германия, Венгрия, Сталинградты азат етуде көрсеткен ерлігі үшін «Ерлігі үшін» медалімен марапатталды.
Өмірінің соңына дейін өзінің туған аулында еңбек етті. 1981 жылы ұзаққа созылған ауыр науқастан 66 жасында өмірден озды
Анам Шәрбан Махметқызы да 1942-1945 соғыс жылдары Балхаш кен байыту комбинатында машинист болып еңбек етіп, Ұлы жеңіске өз үлесін қосты.
Соғыс аяқталған соң екеуі үйленіп, отбасын құрды. Отбасында 8 ұл мен қыз тәрбеиелеп өсірді.
Біз ұрпақтары осындай жарқын өмір сыйлаған ата-анамызға мәңгі қарыздармыз!!!
Кәмила Қалиасқарызы Мұқашева
Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Телекоммуникациялар комитетінің қызметкері
Мен атаммен мақатанамын
Менің атам Есалов Кенебай 1908 жылы Сартал ауылдық советінің «Жаңа ұйым» колхозында, қазіргі Қостанай облысы Амангелді ауданының Қабырға кеңшарында дүниеге келген.
1928-1932 жылдар аралығында ауқатты әулетке жататындықтан көп қуғынға ұшырап, 1932 жылы бүкіл туыстарымен Қостанай қаласына көшіп барған. Сол қаланың Майкөл совхозына орналасып, бөлімше басқарушысы болып жұмыс істеген.
1941 жылы 26 шілдеде Ұлы Отан соғысына шақырылған (әскери билетінің сериясы ЕС № 868914). № 71 атқыштар полкында автоматпен және пулеметпен атудың қас шебері болған.
1943 жылы соғыста жараланып, госпитальдан шыққаннан кейін (Хабаровский край, Дальний Восток) НКВД-ның қарамағына ауыстырылады. Сонда шпиондық (аса құпия) құжаттарды тапқаны үшін 1944 жылы орденге ұсынылған (архивте бар). Сол ерлігі үшін 1944 жылы Қостанай қаласының көшелеріне суреті ілініп, жолдасы және үш баласына үкіметтен жәрдемақы тағайындалған.
Ұлы Отан соғысын жеңіспен аяқтағаннан кейін 1945 жылы совет-жапон соғысына жіберіліп, 1946 жылдың 17 мамыр айында елге оралады. Сол жылдан бастап өзінің тұрған егінді Майкөл совхозында бөлімше меңгерушісі қызметін жалғастырады.
1957 жылы 25 мамырда № 957272 куәлік бойынша «Тың және тыңайған жерлерді» игеру жолында ерен еңбегі үшін СССР Жоғарғы Совет президумының медалімен, 1958 жылы 17 февральда № 176577 куәлік бойынша «Бүкілодақтық ауыл шаруашылығы» көрмесінің мүшесі болумен қатар, ВСХВ-ның медалімен наградталған.
1958 жылдан 1960 жылға дейін Қостанай қаласында асыл тұқымды жылқы заводында бас мал маманы (зоотехник) болып қызмет атқарған. Осы жылдар аралығында Москваға бірнеше рет өндірген өнімдер жіберген, сонымен қатар өзі де тікелей ауыл шаруашылығы көрмесіне қатынасқан.
Алты баласын туған топырағына оралту мақсатында 1960 жылы Амангелді ауданының Н.К. Крупская атындағы совхозына (қазіргі Қабырға кеңшарына) қайта көшіп келді. Осы совхоздың № 2 бөлімшесінде меңгерушілік қызметін әрі қарай жалғастырады.
1962 жылы Октябрь революциясының 45 жылдығы қарсаңында мал басын аман сақтағаны үшін Құрмет грамотасына ие болады. Сол жылы Социалистік жарыстың жеңімпазы ретінде О. Қозыбаевтың қолынан екі рет Құрмет грамотасымен марапатталады.
1967 жылдан бастап Сартал ауылдық советінің төрағасы болып, 1976 жылға дейін қызмет атқарады. 1976 жылдан 1984 жылға дейін совхоздың бас агрономы болып қызмет істейді. Туған елі, жері үшін қандай ауыр жұмыс тапсырса да, адал атқарған.
1968 жылдан бастап дербес зейнеткер, 1976 жылдан еңбек ардагері болды.
Алты баланың, яғни төрт қыз бен екі ер баланың әкесі, 28 немеренің атасы. Өмірінің ақырына дейін, атап айтсақ, 76 жасқа келгенше еліне аянбай қызмет атқарды. 1988 жылы ауыр науқастан 80 жасында дүниеден өтті.
Атам Кенебай Есалұлы бірнеше орден-медальдармен және мақтау грамоталарымен марапатталған. Олардың бәрін айтып шығу мүмкін емес. Көбісін бала кезімізде ойнап жүріп, жоғалтып алғанымызға әлі күнге дейін өкінеміз. Оның бойындағы тектілік, мейірімділік, білімділік, парасаттылық қасиеттерін өзімізге үлгі тұтамыз. Атамыздың ерлігін, батырлығын, даналығын айтып отыру, оны кейінгі ұрпаққа жеткізу – біздің перзенттік парызымыз деп білемін. Елінің жарқын келешегі үшін майдан даласында да, еңбек даласында да жан аямай күрескен атамды үлгі тұтып, мақтан етеміз!
Гүлмира Шаяхметқызы Есалова
Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Құжат айналымы және бақылау департаменті Тіл саясаты басқармасының басшысы
Атама — Мәңгілік тағзым
Менің атам Жалмағамбетов Құдайберген Ақтөбе облысы Темір ауданы, Алтыншы ауылда 1914 жылы дүниеге келген.
1940 жылы атамыз тұрғылықты жерінен, Алматы облысы, Талғар ауданына, ауылшаруашылық мамандарын дайындайтын оқу курсына жіберілген болатын.
1941 жылғы 20 маусымда сол оқуды бітірген кезде, Отан соғысының басталғаны туралы хабар келгендіктен еліне оралмастан тура майданға Іле ауданы әскери комиссариатынан № 365 қосалқы атқыштар полкінің, 13 қосалқы атқыштар бригадасының қызыләскері болып майданға аттанып кеткен.
Әжем Нағима екеуінің Мақсат атты жалғыз баласы, яғни менің әкем 1937 жылы дүниеге келген болатын.
1942 жылы 25 маусымда Смоленск облысы, Заньково деген деревнясында болған сұрапыл шайқаста атам қаза табады.
Қаншама арман мен үміт ұрыс даласында жер бауырлап қалды…
Ауылға «қара қағаз» келгенде әжем үш жастағы әкеммен зар жылап қала берді.
Әкем анам екеуі алты бала өсіріп,тәрбиелеп, он алты немере, жиырма жеті шөбере дүниеге әкелді.
Жастық шақтың жалындаған шағын толарсақтан саз кеше жүріп, Отан деген ұлы сезім үшін кеудесін оққа төсеп, Жеңіс күнін жақындатуға жұмсаған небәрі 27 жасында қыршынынан қиылған аяулы да ардақты атамыз Сізге ұрпақтарыңыз мәңгілік тағзым етеді.
Жалмағамбетова Гүлшат Мақсатқызы
Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Адами ресурстарды басқару департаментінің инспекторы
Жинақтаған:
Жансая Қаршығақызы Молдағалиева
ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Әдеп жөніндегі уәкілі
